ماه مبارک رمضان،ماه نزول قرآن،ماه رحمت و برکت و ماه میهمانی خدا در پیش است و همه ما مسلمانان خودمان را آماده میکنیم تا به استقبال این ماه مبارک برویم و مشمول رحمت و برکت الهی بشویم. برطبق احکام شرعی ما مسلمانان در دین مبین اسلام،روزه داری از وظایف دینی و شرعی ما می باشد که در تلاشیم در این مقاله بخش مهمی از ابعاد و مسائل مربوط به بارداری در این ماه عزیز را مورد بررسی قرار دهیم. روزه داری از یک بُعد خودداری فرد از خوردن و آشامیدن از اذان صبح تا اذان مغرب است. ما در این مقاله میخواهیم تاثیر روزه داری مادر باردار بر روی جنین اش را مورد بررسی قرار دهیم.سلامت جنین بر طبق دو فاکتور مهم که یکی تغذیه مناسب مادر و دیگری تغییرات متابولیسمی اوست؛ مورد تحقیق و بررسی قرار می گیرد. به طور متوسط مادر در دوران بارداری باید حدود ۱۱ کیلوگرم اضافه وزن داشته باشد. بنابراین با داشتن یک تغذیه مناسب و مقوّی در سحر و افطار ماه مبارک رمضان می توان به وزن ایده آل رسید تا جنین دچار کمبود نشود.امّا در رابطه با تغییرات متابولیسمی مادر باردار هنگام روزه داری میتوان گفت که گرسنگی در زمان بارداری متابولیسم بدن را سریعتر تغییر می دهد و کتون بادیها در این زمان زودتر از مواقع غیربارداری ترشح می شود.در یک تحقیق که صورت گرفته است مادرانی که دیابت بارداری دارند با افزایش کتون بادیها،هوش فرزندانشان کاهش می یابد که این مسئله در مادران باردار سالم که دیابتیک نیستند وجود ندارد و با روزه داری آن ها کتون بادیها رشد چشمگیری به شدت مادران باردار دیابتیک ندارد.

حالا این مسئله را بررسی کنیم که چگونه برای روزه گرفتن در بارداری آماده بشویم؟؟ ۱-قبل از شروع ماه مبارک رمضان با پزشک یا مامای خود در خصوص روزه داری مشورت کنید و از آنها بخواهید سلامت شما و جنین را مورد بررسی قرار بدهند و بدین صورت احتمال ابتلا به دیابت حاملگی، کم خونی و نداشتن وزن گیری مناسب را در شما کاهش دهند. در صورت روزه گرفتن حتما قندخون خود را هر روز کنترل کنید. ۲-مورد بعدی که بسیار حائز اهمیت می باشد این است که برای پیشگیری از بروز سردرد قبل از شروع ماه مبارک رمضان مصرف کافئین مانند چای، قهوه، نوشابه و.... را به تدریج کاهش دهید. البته لازم به ذکر هست که در طول مدت بارداری نباید بیش از ۲۰۰میلی گرم کافئین در روز مصرف کنید که این مقدار معادل دو فنجان نسکافه می باشد. ضمن اینکه چای سبز و شکلات هم حاوی مقادیری از کافئین هست. ۳-و اما اینکه اگر مشغول به کار هستید چه در منزل و چه در بیرون منزل حتما و حتما فعالیتهای خود را در طول روزه داری کاهش دهید و در فواصل مختلف، زمانی را برای استراحت خود در نظر بگیرید. ۴-برای جلوگیری از کمبود مایع دور جنین حتما از افطار تا سحر مایعات کافی بنوشید. مراجعه به یک متخصص تغذیه ی کار بلد کمک میکند تا شما به عنوان یک مادر باردار نیازهای تغذیه ای خود را بدانید. پیشنهاد میکنیم در یک دفترچه یادداشت غذاها و نوشیدنیهایی را که مصرف کرده و میکنید حتما یادداشت کرده و به متخصص تغذیه خود نشان دهید. ۵-خریدها و کارهای سنگین خود را قبل از رسیدن ماه مبارک رمضان انجام دهید. چون در این دوران به دلیل روزه داری نیاز به استراحت شما دو برابر میشود که این کار به حفظ کالری مورد نیاز شما کمک چشمگیری می کند. ۶-فراموش نکنید که در طول مدت روزه داری وزن خود را به طور منظم در خانه بررسی کنید.

و اما بارداری و تکلیف مادر باردار در مورد روزه گرفتن یا نگرفتن در ماه مبارک رمضان از دیدگاه احکام شرعی چیست؟؟ طب جدید می گوید روزه داری برای مادرباردار در سه ماهه ی اول و همچنین سه ماهه ی دوم ممنوع می باشد و اگر در ماه مبارک رمضان تست بتا دادید و مثبت بود برای سلامت جنین دست از روزه داری بکشید. اما مطابق روایات روزه در اواخر بارداری که احتمال زایمان وجود دارد ممنوع است نه در اول آن. طبق نظر علامه مجلسی مادر باردار از ماه هفتم و احتمالا از ماه ششم به بعد مصداق (الحامل المقرب) است و می تواند روزه نگیرد. هر مد طعام یعنی ۷۵۰گرم غذا مثل نان و برنج و..... که بابت هر روز که روزه نگیرند باید به فقیر صدقه بدهند و تا قبل از ماه رمضان سال آینده آن ها را در صورت توانایی قضا نمایند. و اما این پرسش مطرح می شود که زن بارداری که نتوانسته در ماه مبارک رمضان روزه بگیرد، تکلیفش چیست؟؟ پاسخ آیت الله خامنه‌اى: زن بارداری که زایمان او نزدیک است؛ اگر می‌ ترسد که روزه برای جنین یا خودش ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نیست و در صورت اول (ضرر برای جنین) باید برای هر روز یک مدّ طعام؛ یعنی گندم یا جو و مانند اینها (به عنوان فدیه) به فقیر بدهد و بعد از ماه رمضان نیز قضای آن را به جا آورد و در صورت دوم که برای خودش ضرر دارد، باید روزه هایی را که نگرفته، قضا نماید و بنابر احتیاط فدیه نیز بدهد و در مورد زنی که زایمان او نزدیک نیست، پرداخت فدیه مبنی بر احتیاط وجوبی است. آیت الله سیستانی: اگر در ماه نزدیک زائیدن( ماه هشتم و نهم) باشد، افزون بر قضاى روزه‌ها، باید براى هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد؛ خواه روزه براى جنین ضرر داشته باشد، یا براى خودش. اما اگر در ماه های دور ( ماه اول تا آخر هفتم)، باشد، اگر روزه برای او یا حملش ضرر داشته باشد یا اینکه سبب افتادن وی در مشقتی که عادتاً قابل تحمل نیست، گردد، روزه بر او واجب نیست و باید قضا نماید و کفاره ندارد. آیت الله مکارم: اگر روزه براى جنین ضرر داشته است، باید براى هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد و اگر براى خودش ضرر داشته، پرداخت کفّاره واجب نیست و در هر حال روزه‌ها را باید قضا کند.