رسیدن به روزهای پایانی بارداری، همراه با استرس­ها و چالش­های جدیدیه. یکی از اونا انتخاب روش زایمانه. گاهی ممکنه برای مادران حق انتخابی وجود نداشته باشه و اونا بنابر شرایطی که دراون هستن، باید تن به انتخاب و توصیه پزشکشون بدن. انتخاب زایمان طبیعی یا سزارین یکی از بزرگترین و شاید سختترین انتخاب­های پایانی بارداریه. اینکه چه کسانی سزارین می کنند و چه کسانی زایمان طبیعی دارن به شرایط و عوامل زیادی بستگی داره.

در این مقاله از سایت دایه ما در این مورد صحبت می­کنیم تا بفهمیم چه کسانی سزارین می کنند و چه مادرانی با طبیعت زنده مادرانه، فرزندشون رو در آغوش می­گیرن. پس با ما همراه باشین.

سزارین چیست؟

زایمان سزارین یه روش جراحیه، که شامل زایمان از طریق یه برش شکمی (لاپاراتومی) و یه برش در رحم (هیستروتومی) می­شه. این جراحی معمولاً زمانی انجام می‌شه که زایمان طبیعی خطر بیشتری برای مادر یا نوزاد ایجاد می‌کنه، یا زمانی که شرایطی، مانع از زایمان طبیعی می‌شه. زایمان سزارین، رایج­ترین و ایمن­ترین روش جراحی در همه جای دنیاس. این روش اغلب برای نشونه­هایی مثل دیستوشی زایمان، موقعیت غیرطبیعی جنین، عوارض جفتی، یا سابقه زایمان سزارین قبلی انجام می­شه. با این حال، به عنوان یه جراحی بزرگ، زایمان سزارین خطراتی از جمله عفونت، خونریزی و زمان بهبودی طولانی‌تر در مقایسه با زایمان طبیعی داره. با وجود این خطرات ، زایمان سزارین همچنان یه مداخله نجات بخش در شرایط پزشکی خاصه.

چرا ممکنه به سزارین نیاز داشته باشم؟

اگه نمی تونین زایمان طبیعی داشته باشین، سزارین اجازه می­ده تا جنین با جراحی به دنیا بیاد. شرایط متعددی احتمال زایمان سزارین رو افزایش می­ده. بیاین ببینیم چه کسانی سزارین می کنند و این شرایط چیه؟  

• ضربان قلب غیر طبیعی جنین

ضربان قلب جنین در هنگام زایمان، نشونه خوبی از عملکرد جنینه. پزشک شما ضربان قلب جنین رو در طول زایمان پیگیری می­کنه. سرعت نرمال بین 120 تا 160 ضربه در دقیقه متغیره. اگه ضربان قلب جنین نشون دهنده یه مشکل باشه ، پزشک فوراً دست به اقداماتی می­زنه. این اقدامات می­تونه شامل اکسیژن رسانی به مادر، افزایش مایعات و تغییر وضعیت مادر باشه. اگه ضربان قلب بهتر نشد، ممکنه زایمان سزارین انجام بشه.

• وضعیت غیر طبیعی جنین در هنگام تولد

 وضعیت طبیعی جنین در هنگام تولد، سر به پایین و رو به پشت مادر هست. گاهی اوقات جنین در وضعیت مناسبی قرار نمی­گیره. این امر، زایمان از طریق کانال زایمان رو دشوارتر می­کنه.

• زایمان سخت

زایمانی که نمی­تونه پیشرفت کنه یا اونطور که باید پیشرفت نمی­کنه.

• اندازه جنین

 نوزاد برای زایمان واژینال خیلی بزرگه.

• مشکلات جفت

 این شامل جفت سرراهی می­شه که در اون جفت دهانه رحم رو مسدود می­کنه. ( جدا شدن زودهنگام جفت از جنین به عنوان جداشدگی شناخته می­شه.)

• برخی شرایط در مادر مانند دیابت، فشار خون بالا یا عفونت HIV
• زخم­های تبخال فعال در واژن یا دهانه رحم مادر
• دوقلو یا چند قلویی
• سزارین قبلی

خطرات سزارین چیه؟

تا اینجا ما متوجه شدیم چه کسانی سزارین می کنند. حالا با هم بعضی از عوارض احتمالی سزارین رو هم یه نگاهی بندازیم:

• واکنش به داروهای مورد استفاده در حین جراحی
• خونریزی
• جدا شدن غیر طبیعی جفت به خصوص در زنانی که سزارین قبلی داشتن
• آسیب به مثانه یا روده
• عفونت در رحم
• مشکل در ادرار کردن یا عفونت دستگاه ادراری
• تاخیر در بازگشت عملکرد روده
• لخته شدن خون

بعد از سزارین، ممکنه فرد در بارداری آینده نتونه زایمان طبیعی داشته باشه. این بستگی به نوع برش رحم داره. اسکارهای عمودی رحم به اندازه کافی قوی نیستن که در طول انقباضات زایمان کنار هم بمونن، بنابراین سزارین مجدد ضروریه.

چجوری برای سزارین آماده بشم؟

بعد از اینکه فهمیدیم چه کسانی سزارین می کنند و خطرات این روش رو هم خوندیم، حالا بریم که برای این عمل آماده بشیم.

• پزشک شما جراحی سزارین رو براتون توضیح می­ده و شما می­تونین سوالاتتون رو ازش بپرسین.
• از شما می­خوان که یه فرم رضایت نامه رو امضا کنین، که یعنی شما اجازه انجام این جراحی رو می­دین. فرم رو با دقت بخونین و اگه چیزی نامشخصه سؤال بپرسین.
• از شما می­پرسن آخرین بار کی چیزی خوردین یا نوشیدین. اگه سزارین شما برنامه ریزی شده اس و نیاز به بیهوشی عمومی، نخاعی یا اپیدورال داره، از شما می­خوان تا 8 ساعت قبل از عمل چیزی نخورین یا ننوشین.
• اگه به هر دارو، نوار چسب یا بیهوشی حساسیت دارین، به پزشکتون اطلاع بدین.
• همه داروها (با نسخه و بدون نسخه)، ویتامین­ها، گیاهان دارویی و مکمل­هایی رو که مصرف می­کنین به پزشکتون اطلاع بدین.
• اگه سابقه اختلالات خونریزی دارین، یا اگه از داروهای رقیق کننده خون (ضد انعقادها)، آسپرین یا سایر داروهایی که بر لخته شدن خون تأثیر می­ذاره استفاده می­کنین، به پزشکتون اطلاع بدین. ممکنه به شما بگن که این داروها رو قبل از عمل قطع کنین.
• برنامه ریزی کنین که بعد از سزارین کسی پیش شما بمونه. ممکنه در چند روز اول درد داشته باشین و به کمک احتیاج داشته باشین.

در طول سزارین چه اتفاقی می­افته؟

سزارین در اتاق عمل انجام می­شه. در موارد نادر، مادر به دارویی نیاز داره که اونارو به خواب عمیق فرو می­بره (بیهوشی عمومی). بیشتر سزارین­ها با بی حسی منطقه ای مانند اپیدورال یا نخاعی انجام می­شه. با این بی­حسی، شما هیچ احساسی از کمر به پایین نخواهین داشت، اما بیدار هستین و می­تونین به محض تولد نوزاد، اونو ببینین یا صداشو بشنوین.

به طور کلی، سزارین این فرآیند رو دنبال می­کنه:

• از شما می­خوان ­لباس هاتون رو در بیارین و لباس بیمارستان بپوشین.
• شما روی تخت عمل قرار می­گیرین.
• اگه قبل از ورود به اتاق عمل، براتون کاتتر ادراری وصل نکرده باشن، تو اتاق عمل براتون این کارو انجام می­دن.
• رگ گیری در بازو یا دست شما شروع می­شه.
• به دلایل ایمنی، تسمه­هایی روی پاهای شما قرار می­گیره تا شما رو روی میز نگه داره.
• موهای اطراف محل جراحی تراشیده می­شه و پوست با محلول ضد عفونی کننده تمیز می­شه.
• شکم شما با مواد استریل پوشیده می­شه. همچنین یه پارچه در بالای سینه شما قرار می­گیره تا محل جراحی رو غربال کنه.
• متخصص بیهوشی یا پرستار اتاق عمل، به طور مداوم ضربان قلب، فشار خون، تنفس و سطح اکسیژن خون شما رو در طول عمل تحت نظر قرار می­ده.
• وقتی که بیهوشی اثر کرد، پزشک شما یه برش در بالای استخوان شرمگاهی، عرضی یا عمودی ایجاد می­کنه. ممکنه صدای دستگاه الکتروکوتر رو بشنوین که خونریزی رو مسدود می­کنه.
• پزشکتون برش­های عمیق­تری رو در بافت­ها ایجاد می­کنه و ماهیچه­ها رو تا رسیدن به دیواره رحم جدا می­کنه. بعد برش نهایی رو در رحم ایجاد می­کنه. این برش هم یا افقی یا عمودیه.
• پزشک کیسه آمنیوتیک رو باز می­کنه و نوزاد رو به دنیا میاره. ممکنه کمی احساس فشار یا کشش کنین.
• حالا بند ناف رو قطع می­کنن.
• برای کمک به انقباض رحم و بیرون راندن جفت، در داخل رگتون دارویی تزریق ­می­شه­. پزشک جفت رو برمی­داره و رحم رو از نظر پارگی یا تکه­های جفت بررسی می­کنه. بعد از این مرحله پزشک از بخیه برای بستن برش در عضله رحم و تغییر موقعیت رحم در حفره لگن استفاده می­کنه.
• پزشک شما لایه­های عضلانی و بافتی و همچنین برش پوست رو، با بخیه یا منگنه­های جراحی می­بنده.
• در نهایت، با یه باند استریل ناحیه سزارین رو پانسمان می­کنه.

بعد از سزارین چه اتفاقی میفته؟

• در بیمارستان
• در اتاق ریکاوری، پرستاران فشار خون، تنفس، نبض و خونریزی شما رو تحت نظر می­گیرن.
• می‌­تونین در حالی که در دوران نقاهت هستین، کنار کودکتون باشین. در بعضی موارد، نوزادانی که به روش سزارین به دنیا میان، ابتدا باید برای مدت کوتاهی تحت نظر باشن. تغذیه با شیر مادر می­تونه بعد از سزارین شروع بشه، درست مثل زایمان طبیعی.
• 1 یا 2 ساعت بعد از ریکاوری، شما برای بقیه مدت بستری در بیمارستان به اتاق خودتون منتقل می­شین. با از بین رفتن بیهوشی، ممکنه در صورت نیاز داروی مسکن دریافت کنین.
• با شروع مجدد کار روده بعد از جراحی، ممکنه دچار درد گاز بشین. تشویق می­شین که از رختخواب بلند بشین. حرکت در اطراف و راه رفتن به کاهش درد گاز کمک می­کنه. ممکنه برای چند روز انقباضات رحمی به نام دردهای بعد از سزارین رو احساس کنین. رحم به انقباض ادامه می­ده و در طی چند هفته کوچکتر می­شه. کاتتر ادراری معمولا یه روز بعد از جراحی برداشته می­شه.
• چند ساعت بعد از جراحی به شما مایعاتی داده می­شه تا بنوشین. می­تونین به تدریج غذاهای جامد رو اضافه کنین.
• زمانی که در بیمارستان هستین آنتی بیوتیک وریدی به شما داده می­شه و برای ادامه مصرف آنتی بیوتیک تو خونه، براتون نسخه تجویز می­شه.
• در خانه
• برای خونریزی باید از نوار بهداشتی استفاده کنین. داشتن گرفتگی و خونریزی واژن تا چند روز بعد از سزارین طبیعیه. ممکنه ترشحاتی داشته باشین که طی چند هفته، از قرمز تیره یا قهوه ای، به رنگ روشن­تر تغییر ­کنه.
• تا زمانی که پزشکتون بگه مشکلی نداره، دوش نگیرین، از تامپون استفاده نکنین یا رابطه جنسی نداشته باشین. همچنین ممکنه محدودیت­هایی برای فعالیت داشته باشین، مثل عدم فعالیت شدید، رانندگی، یا بلند کردن وسایل سنگین.
• طبق توصیه پزشک، مسکن مصرف کنین. آسپرین یا برخی داروهای ضد درد دیگه ممکنه خونریزی رو افزایش بدن. بنابراین، فقط داروهای توصیه شده رو مصرف کنین.
• ویزیت بعدی شما با پزشکتون معمولاً 2 تا 3 هفته بعد از جراحیه.

نکات مهم

در صورت بروز هر یک از این موارد، فوراً با پزشکتون تماس بگیرین:

• خونریزی شدید واژن
• ترشحات بدبو از واژن
• تب یا لرز
• درد شدید شکم
• افزایش درد، قرمزی، تورم، یا خونریزی در محل برش
• درد پا
• مشکل در تنفس، درد قفسه سینه یا تپش قلب

سخن پایانی

انتخاب روش زایمان، بستگی به شرایط و عوامل مختلفی داره. شرایط جسمی مادر و کودک یکی از ساده ترین اوناس. دونستن اینکه چه کسانی سزارین می کنند و چه کسانی به روش طبیعی نوزادشون رو به دنیا میارن، شاید دغدغه ذهنی خیلی از مادرانی باشه که منتظر به دنیا اومدن کودکشون هستن.

در این مقاله از سایت دایه، ما در مورد جراحی سزارین، شیوه انجام این جراحی، شرایط انجام جراحی سزارین، توصیه های قبل از عمل و همینطورمراقبت های بعد از عمل سزارین صحبت کردیم. خوشحال می­شیم اگه بدونیم که به سوال شما در مورد اینکه چه کسانی سزارین می کنند، جواب کامل و روشنی داده باشیم. پس حتما برامون کامنت بذارین و نظراتتون رو بهمون بگین.

زیست بوم تربیتی دایه با هدف همراهی و حمایت از  مادران باردار در امر بارداری و طی کردن این دوران مهم از زندگی این عزیزان راه اندازی شده. با عضویت در دایه از خدمات مشاوره  و پشتیبانی اون برخوردار بشین.