زایمان در آب یکی از روشهای طبیعی و آرامشبخش برای تولد نوزاده که در سالهای اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده. تو این روش، مادر در آب گرم و راحت قرار میگیره و همین باعث میشه درد زایمان کمتر حس بشه، استرس کاهش پیدا کنه و حرکت و تغییر پوزیشنها راحتتر انجام بشه. این روش علاوه بر اینکه تجربه مادر رو دلپذیرتر میکنه، میتونه برای نوزاد هم محیطی شبیه رحم مادر ایجاد کنه و تولد رو با آرامش بیشتری همراه کنه. البته همه مادران گزینه مناسبی برای زایمان در آب نیستن و شرایط سلامت مادر و جنین باید قبل از تصمیمگیری بررسی بشه. در ادامه این مقاله از سایت دایه در مورد زایمان در آب صحبت می کنیم.
زایمان در آب چیست؟
زایمان در آب یعنی یکی از طبیعیترین و آرومترین روشهای زایمان که توی اون همه یا بخشی از روند زایمان داخل یه وان یا استخر آب گرم انجام میشه. این روش هم تو خونه، هم توی زایشگاه و بیمارستانها قابل انجامه و یه ماما یا دکتر زنان و زایمان کنار مادر حضور دارند.
زایمان در آب کمک میکنه انقباضات رحمی و حتی مرحله آخر زایمان، داخل محیط گرم و شناور آب تجربه بشه؛ محیطی که به خیلی از مادرها حس امنیت و آرامش بیشتری میده.
چرا بعضیها زایمان در آب رو انتخاب میکنن؟
خیلی از مامانها بهجای اینکه روی تخت زایمان انقباضات سخت رو تحمل کنن، ترجیح میدن توی آب گرم غوطهور باشن. آب باعث میشه عضلات ریلکس بشن و دردها قابلتحملتر بشن. در آب حرکت کردن خیلی راحتتره و مادر میتونه بهراحتی موقعیت بدنش رو عوض کنه تا درد و فشار کمتر بشه.
این روش بیدرد نیست، اما فضای آروم و حس شناور بودن باعث میشه مادر تجربه خیلی راحتتر و کماسترستری داشته باشه. حتی بعضی شواهد نشون میده زایمان طبیعی در آب احتمال پارگیهای شدید واژینال رو کم میکنه و جریان خون رحم رو بهتر میکنه.
انواع زایمان در آب
بعضی از مادرها فقط میخوان مرحله اول زایمان (یعنی شروع انقباضات) رو تو آب بگذرونن و در نهایت روی تخت زایمان کنن. بعضیها هم دوست دارن کل فرایند زایمان در آب انجام بشه و نوزاد هم همونجا توی آب به دنیا بیاد.
چرا گفته میشه زایمان در آب برای نوزاد راحتتره؟
خیلی از پزشکا معتقدن چون نوزاد ۹ ماه داخل کیسه آب و مایع آمنیوتیک بوده، تولد تو یه محیط مشابه باعث میشه شوک کمتری بهش وارد بشه. یعنی از یه دنیای آبی به یه دنیای آبی دیگه منتقل میشه و تجربه نرمتری از تولد داره. از طرف دیگه، مادر هم تو این روش استرس کمتری داره و روند زایمانش طبیعیتر پیش میره.
زایمان در آب بهتره یا سزارین؟
اگه بخوایم خیلی رک و صمیمی بگیم، زایمان طبیعی چه روی تخت باشه چه بهصورت زایمان در آب برای بیشتر مامانها و نوزادها یه روش سالمتر و کمخطرتره. توی زایمان در آب بهخاطر بودن توی آب گرم، درد کمتر میشه، استرس پایین میاد و احتمال پارگی پرینه کمتره. خیلی از مامانها میگن زایمانشون کوتاهتر و قابلتحملتر بوده، چون آب گرم یه مسکن طبیعی محسوب میشه.
ولی خب، این به این معنی نیست که برای همه مناسبه. اگه مامان مشکلات پزشکی خاص داشته باشه، فشار خونش بالا باشه، جنین در وضعیت خوبی نباشه یا ریسکهایی تشخیص داده شده باشه، ممکنه پزشک این روش رو توصیه نکنه.
از اون طرف، سزارین یه عمل جراحیه و وقتی انتخاب میشه که جان مادر یا جنین در خطره وقتی بچه در وضعیت بریچ باشه، جفت سرراهی باشه، یا زایمان طبیعی ممکن نباشه. اما چون جراحیه، خب دوره نقاهتش طولانیتره و احتمال عفونت، درد بعد عمل و محدودیت حرکتی وجود داره. پس انتخاب بین این دو روش به شرایط جسمی و نظر پزشک بستگی داره.
انواع روشهای زایمان در آب
زایمان در آب چند مدل مختلف داره و هر کدوم بسته به شرایط مادر و نظر پزشک انتخاب میشن:
زایمان کامل در آب
تو این روش همه مراحل زایمان از شروع دردها تا تولد نوزاد داخل آب انجام میشه. این روش بیشتر برای مادرانی مناسبه که بارداری کمخطر دارن و دنبال یه تجربه طبیعی و آروم هستن. مزیت زایمان کامل در آب عبارتند از:
- کاهش درد بدون نیاز به دارو
- آرامش بیشتر
- کاهش مداخلات پزشکی مثل اپیزیوتومی
- حس کنترل بیشتر مادر روی روند زایمان
زایمان غیرکامل در آب
در این روش مادر فقط مرحله اول دردها رو در آب میگذرونه و برای تولد نوزاد به تخت منتقل میشه. مزیت زایمان غیرکامل در آب عبارتند از:
- کم شدن درد و اضطراب
- امکان استفاده راحتتر از ابزارهای پزشکی در صورت نیاز
- برای مامانهایی که نمیخوان کل زایمان داخل آب باشن
زایمان در آب در خانه
بعضی مامانها ترجیح میدن توی خونه و در محیط آشنا و راحت خودشون زایمان کنن. برای این کار از وانهای مخصوص استفاده میشه. مزیت زایمان در آب در خانه عبارتند از:
- حس امنیت و آرامش بیشتر
- نبود استرس محیط بیمارستان
- آزادی بیشتر در انتخاب پوزیشن
زایمان در خانه باید با حضور ماما یا تیم حرفهای انجام بشه و برای بارداریهای پرخطر توصیه نمیشه.
چه کسانی نباید زایمان در آب داشته باشن؟
زایمان در آب برای خیلی از مامانا یه تجربه آروم، طبیعی و کماسترسه، اما واقعیت اینه که این روش برای همه مناسب نیست و میگن خانمهایی که بین هفته ۳۷ تا ۴۱ بارداری هستن و بارداری کمخطر دارن، میتونن این مدل زایمان رو امتحان کنن. اما اگر جزو موارد زیر باشی، بهتره سمت زایمان در آب نری:
- حالت بریچ (بریچ پوزیشن): یعنی نوزاد برعکس قرار گرفته و پاها یا باسنش اول میخوان خارج بشن. این حالت ریسک بالایی ایجاد میکنه.
- عفونتها یا بیماریهای زمینهای: مثل عفونتهای مادرزادی، مشکلات انعقاد خون یا دیابت کنترلنشده.
- نوزاد نارس: اگه قبل از ۳۷ هفته باشی، زایمان در آب گزینه امنی نیست.
- درشت بودن بیشازحد نوزاد: وقتی وزن جنین خیلی بالاست، کنترل روند زایمان تو آب سختتر میشه.
- چندقلوزایی: هرچند نمونههای موفق ثبت شده، اما هنوز هم برای دوقلوزایی و بیشتر توصیه نمیشه، چون احتمال پیچیدگیها بالاست.
- زایمان زودرس: اگر بدن وارد پروسه زایمان زودرس شده، بهتره به سراغ روشهای کلاسیکتر بری.
- مکونیوم شدید: مکونیوم یعنی مدفوع نوزاد داخل رحم. اگر مقدارش زیاد باشه، نباید وارد آب شد چون خطراتی برای نوزاد داره.
- پرهاکلامپسی یا مسمومیت بارداری: فشار خون بالا و علائم شدیدش مانع بزرگیه.
- سن خیلی کم یا خیلی بالا: زنان زیر ۱۷ سال و بالای ۳۵ سال معمولاً گزینه مناسبی برای زایمان در آب نیستن.
در کل، هرچی باشه باید قبلش با متخصص زنان یا ماما صحبت کنی تا بگه این روش برات امن هست یا نه.
زایمان در آب برای چه کسانی مناسبه؟
اگه بارداری آروم و بدون ریسک داری، زایمان در آب میتونه یکی از بهترین تجربههای زندگیت باشه. این مدل زایمان به خاطر آرامش آب، کاهش درد و حس کنترل بیشتر، خیلی محبوب شده. مادرانی که میتونن ازش بهره ببرن این شرایط رو دارن:
- بارداری کمخطر: یعنی هیچ مشکلی مثل فشار خون بالا، دیابت کنترلنشده یا عفونت نداری.
- آمادگی جسمی و روحی خوب: هم بدنت آمادست، هم ذهنت برای قرار گرفتن تو آب آرامه.
- ترس نداشتن از آب: باید تو آب راحت باشی، چون آرامش تو آب بخشی از روند دردزداییه.
- زایمان طبیعی: اگر شرایطت برای زایمان طبیعی مناسب باشه، این روش هم میتونه مناسب باشه.
اگه هنوز شک داری کدوم روش زایمان بهتره، خیلی راحت میتونی از پزشکها و مامای آنلاین دکترتو کمک بگیری تا بر اساس شرایطت راهنماییت کنن.
فواید زایمان در آب برای مادر و نوزاد
زایمان در آب تو سالهای اخیر تبدیل به یه ترند محبوب شده و دلیلش منطقیه! آب گرم تو مرحله اول زایمان کمک میکنه درد کمتر بشه، عضلات ریلکس بشن و روند زایمان سریعتر پیش بره. از مهمترین مزایای این روش میشه به موارد زیر اشاره کرد:
- آب گرم مثل یک مسکن طبیعی عمل میکنه: آرامش میده، بدن رو شل میکنه و درد رو کم میکنه.
- کمک به افزایش انرژی: تو مراحل پایانی که مادر خسته میشه، گرمای آب باعث میشه توان بیشتری داشته باشه.
- سبک شدن وزن بدن داخل آب: شناور شدن باعث میشه راحتتر حرکت کنی و پوزیشنهای مناسبتری بگیری.
- کاهش فشار خون ناشی از استرس: استرس کمتر = فشار خون کمتر.
- کاهش تولید هورمونهای استرسآور: در عوض بدن اندورفین بیشتری تولید میکنه که همون مسکن طبیعی بدنه.
- جلوگیری از پارگی شدید پرینه: آب ناحیه رو نرمتر و کشسانتر میکنه.
- محیط مشابه رحم برای نوزاد: وقتی نوزاد از آب گرم وارد آب گرم میشه، شوک کمتری بهش وارد میشه.
- کاهش استرس نوزاد: تولد براش آرامتر و امنتر احساس میشه.
سخن پایانی زایمان در آب
زایمان در آب میتونه تجربهای آرامشبخش و طبیعی برای مادر باشه و درد و استرس زایمان رو تا حد زیادی کاهش بده، ضمن اینکه برای نوزاد هم محیطی شبیه رحم مادر فراهم میکنه. اما همیشه باید شرایط سلامتی خودت و جنین رو در نظر بگیری و قبل از انتخاب این روش با متخصص زنان و ماما مشورت کنی. برای راهنمایی دقیقتر و پاسخ به سوالاتت درباره زایمان در آب، میتونی از مشاوران سایت دایه کمک بگیری تا بهترین تصمیم رو متناسب با شرایطت بگیری.
سوالات متداول درباره زایمان در آب
زایمان در آب برای چه کسانی مناسب است؟
این روش بیشتر برای مادرانی با بارداری کمخطر و بدون مشکلات پزشکی خاص مناسب است که از نظر جسمی و روانی آماده هستند و با قرار گرفتن در آب احساس آرامش میکنند.
چه کسانی نباید زایمان در آب داشته باشند؟
مادرانی که بارداری پرخطر دارند، زایمان زودرس دارند، دوقلوزایی یا چندقلوزایی دارند، نوزاد نارس یا خیلی سنگین دارند، یا مشکلات پزشکی مثل پریاکلامپسی، عفونتهای فعال، یا اختلال انعقاد خون دارند، نباید از این روش استفاده کنند.
فواید زایمان در آب چیست؟
این روش میتواند درد زایمان را کاهش دهد، عضلات مادر را شل کند، استرس و فشار خون ناشی از زایمان را پایین بیاورد، خاصیت الاستیسیته ناحیه پرینه را افزایش دهد و محیطی شبیه رحم مادر برای نوزاد ایجاد کند.
دیدگاه ها